Innflæðishöft auka fjármögnunarkostnað
Agnar Tómas Möller, framkvæmdastjóri sjóða hjá GAMMA, ræddi við Viðskiptablað Morgunblaðsins um áhrif innflæðishaftanna og afleiðingar af því að þau voru hert í vikunni.
Seðlabanki Íslands herti höft á innflæði erlends fjármagns á mánudaginn. Agnar Tómas Möller, framkvæmdastjóri sjóða hjá GAMMA, segir að verið sé að stoppa í göt á fjármagnshöftum sem meðal annars tengist möguleikum erlendra aðila á að gefa út svokölluð jöklabréf.
„Það er mikill galli á útfærslu innflæðishaftanna að ekki sé gerður neinn greinarmunur á skammtíma- og langtímafjárfestum“, segir hann í samtali við ViðskiptaMoggann. Hann bendir á að meðal annars hafi verið lokað fyrir að erlendir fjárfestar kaupi órafræn skuldabréf án þess að þurfa að binda 40% fjárhæðarinnar á vaxtalausum reikningi í eitt ár, eins og krafist er með rafræn skráð skuldabréf. „Slík skuldabréf eru í flestum tilfellum illseljanleg á markaði og því undarlegt að fjárfesting í þeim sé heft ef tilgangurinn er að stöðva svokölluð „vaxtamunarviðskipti“, sem venjulega eru hugsuð til frekar skamms tíma í vel seljanlegum skuldabréfum eins og ríkisskuldabréfum“, segir Agnar Tómas.
Þörf á erlendu langtímafjármagni
Agnar bendir á að eftir að fjármagnshöftum hafi verið aflétt muni fjármagn streyma úr landi í erlenda fjárfestingu í meiri mæli en áður. „Við þessar aðstæður mun íslenskt viðskiptalíf þurfa á erlendu langtímafjármagni að halda. Eftir því sem tímanum vindur fram mun fjármögnunarkostnaður íslenskra fyrirtækja fara hlutfallslega vaxandi vegna skorts á langtímafjármagni, þar sem fjármagnskjör munu ekki ná að fylgja lækkandi grunnvöxtum. Þess vegna er brýnt að aflétta hömlum á erlenda langtíma skuldabréfafjárfestingu. Seðlabankinn stöðvaði í raun alla erlenda fjárfestingu í skuldabréfum um mitt ár 2016 með mjög harðri útfærslu á innflæðishöftunum. Þeir sem fjárfesta í skuldum þar sem lánstíminn er til margra ára eru þolinmóðir fjárfestar og því ætti að vera sjálfsagt að heimila slíkar fjárfestingar, á sama tíma og Seðlabankinn setur aðrar hömlur á innflæði skammtímafjármagns.“
Agnar segir það skjóta skökku við að á sama tíma sé erlendum fjárfestum heimilt að fjárfesta í hlutabréfum en á hlutabréfamarkaðnum geta fjárfestar allt eins fjárfest til skamms tíma sem langs tíma.
„En innflæðishöftin eru hins vegar með öllu óþörf í dag og jafnframt mjög skaðleg fyrir íslenskt efnahagslíf - því væri best að þeim væri nú með öllu aflétt, eins og Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn mælti með í nýlegri heimsókn sinni á Íslandi,“ segir Agnar.